Educatie gelijkheid
Iedereen gelijke kansen op school? Hoe zit dat eigenlijk met educatieve gelijkheid?
Stel je voor: je doet hard je best op school. Je maakt je huiswerk, let op in de klas en probeert alles te begrijpen. Maar toch lijkt het alsof anderen makkelijker vooruitkomen. Misschien heb je thuis niet altijd een rustige plek om te leren. Of misschien krijg je minder hulp dan anderen, of word je zelfs anders behandeld. Dan is het goed om te weten: in Nederland heb je recht op educatieve gelijkheid. Maar wat betekent dat nou eigenlijk precies?
Wat betekent educatieve gelijkheid?
Educatieve gelijkheid houdt in dat elk kind in Nederland dezelfde kansen moet krijgen in het onderwijs. Het maakt niet uit waar je woont, hoeveel geld je ouders verdienen, of welke achtergrond je hebt: iedereen hoort een eerlijke kans te krijgen om te leren, zich te ontwikkelen en zijn of haar dromen na te jagen. School moet een plek zijn waar jij jezelf kunt ontwikkelen, waar je gezien wordt.
Toch is dat in de praktijk niet altijd zo makkelijk als het lijkt.
Is het dan niet eerlijk geregeld in Nederland?
Op papier zijn de rechten van kinderen en jongeren in Nederland goed vastgelegd. In de Grondwet en in internationale verdragen, zoals het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties, staat dat ieder kind recht heeft op onderwijs. En niet zomaar onderwijs, maar onderwijs dat past bij jouw niveau en waar jij jezelf en jouw talenten kunt ontwikkelen.
In het dagelijks leven zie je dat sommige kinderen het moeilijker hebben dan andere kinderen. Bijvoorbeeld omdat ze thuis geen laptop of internet hebben, omdat ze nieuw zijn in Nederland en de taal nog niet goed spreken, of omdat hun ouders hen niet goed kunnen helpen met huiswerk. Ook komt het voor dat kinderen een lager schooladvies krijgen dan ze eigenlijk aankunnen, bijvoorbeeld omdat ze onder druk staan of omdat er vooroordelen meespelen. Dat is niet eerlijk, en het is ook niet hoe het zou moeten zijn.
Wat doet de school daaraan?
Scholen in Nederland hebben de taak om elk kind goed te begeleiden en te ondersteunen. Als je ergens moeite mee hebt, bijvoorbeeld met lezen, rekenen, concentreren of de taal, dan hoort de school met jou en je ouders te kijken naar wat jij nodig hebt. Soms is dat extra uitleg in de klas. Soms een gesprek met een mentor of vertrouwenspersoon. En soms heb je recht op extra hulp, zoals bijles of aangepaste begeleiding.
Ook als je een beperking hebt, of als je op een andere manier extra ondersteuning nodig hebt, moet de school jou helpen om toch mee te kunnen doen. Dat heet passend onderwijs. Het doel daarvan is dat niemand aan de zijlijn hoeft te staan.
Wat kun je zelf doen als je ongelijkheid ervaart?
Het kan lastig zijn om te merken dat je niet dezelfde kansen krijgt als anderen. Misschien voel je je buitengesloten, of heb je het idee dat niemand echt luistert naar wat jij nodig hebt. Toch is het belangrijk om altijd je stem te laten horen.
Je kunt beginnen met het praten met iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld: met je leraar, juf of meester, maar het kan ook met een mentor, een docent, of iemand thuis. Vertel wat er speelt en wat jij nodig hebt om beter te kunnen leren. Als je niet het gevoel hebt dat je serieus genomen wordt, kun je ook hulp vragen buiten school. Bijvoorbeeld bij de Kinder- en Jongerenrechtswinkel. Wij luisteren naar jouw verhaal, leggen uit wat jouw rechten zijn.
Je staat er niet alleen voor
In Nederland hebben kinderen en jongeren recht op eerlijk en gelijk onderwijs. Dat is een mooi principe maar het werkt pas echt als we samen zorgen dat iedereen die gelijke kansen ook echt krijgt. Als jij merkt dat het anders loopt, of als je vragen hebt over je rechten op school, dan hoef je daar niet alleen mee te blijven zitten.
Wij van de Kinder- en Jongerenrechtswinkel staan voor je klaar. Of je nu vragen hebt over je schooladvies, extra ondersteuning nodig hebt, of gewoon wil weten of je situatie eerlijk is – je mag altijd contact met ons opnemen.
Want onderwijs is er voor iedereen. Ook voor jou!